Security during orieenteering races. A sport for all ages and abilities.
Διοργάνωση αγώνων δρόμου προσανατολισμού και μέτρα ασφαλείας
Ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει κανείς για να φθάσει στον αγωνιστικό χώρο είναι συνήθως μαρκαρισμένος με κοκκινόασπρη ταινία από το κοντινότερο αυτοκινητόδρομο η parking. Στον χώρο της γραμματείας επιδεικνύεται μία λίστα των πιθανών αγωνιστικών διαδρομών για επιλογή. Ο γραμματέας δίνει σε κάθε αγωνιζόμενο μία κάρτα ελέγχου, ένα φύλλο περιγραφής των σημείων ελέγχου και ένα αντίγραφο του χάρτη. Σε τοπικούς αγώνες με την εκκίνηση ο αγωνιζόμενος πηγαίνει κατευθείαν για να αντιγράψει από έναν μεγάλο χάρτη τα σημεία ελέγχου πάνω στο δικό του χάρτη. Το σημείο εκκίνησης απεικονίζεται πάνω στον χάρτη με ένα τρίγωνο ( ►) , το σημείο ελέγχου με έναν κύκλο ( O ) , ενώ ο τερματισμός με δύο κύκλους ο ένας μέσα στον άλλο. Ο χρυσός κανόνας του orienteering είναι ότι πρέπει οπωσδήποτε να δηλωθεί ο αγωνιζόμενος στη γραμματεία κατά τον τερματισμό και να παραδώσει την κάρτα του. Διαφορετικά θα πρέπει να γίνει αναζήτηση του αθλητή που χάθηκε.
Τόσο οι αγωνιζόμενοι όσο και οι οργανωτές πρέπει να έχουν την κατάλληλη εμπειρία, γνώσεις για τους χάρτες και τις βασικές τεχνικές προσανατολισμού. Οι αρχάριοι μπορούν να λάβουν μέρος σε ζευγάρια. Τόσο στην αφετηρία, όσο και στον τερματισμό πρέπει να υπάρχουν κριτές. Οι κριτές πρέπει να ταιριάξουν τα αποκόμματα της κάρτας ελέγχου που κόβονται πριν από την αφετηρία με τις κάρτες ελέγχου μετά τον τερματισμό για να βεβαιωθούν ότι όλοι έχουν επιστρέψει. Με την πρόοδο της τεχνολογίας όλα αυτά γίνονται ηλεκτρονικά.
Η οργάνωση ενός επίσημου ή ανεπίσημου αγώνα orienteering απαιτεί καλή οργάνωση. Αθλητές, μαθητές, γονείς και φίλοι πρέπει να βοηθούν στην οργάνωση ενός αγώνα. Οι κεντρικοί χάρτες, οι διορθώσεις πάνω στο χάρτη, η σημείωση των απαγορευμένων περιοχών και οι περιγραφές των σημείων ελέγχου, πρέπει να προετοιμάζονται προσεκτικά. Οι γραπτές οδηγίες πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο αν και πρέπει να δίνεται έμφαση στους κανόνες καλής συμπεριφοράς στην ύπαιθρο, π.χ. κλείσιμο πυλών, προσοχή στους δρόμους, σεβασμό για τη φύση κλπ. Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τόσο η πρόβλεψη του καιρού όσο και οι προειδοποιήσεις των αρχών.
Η διανομή χαρτών αγώνα πριν από την προκαθορισμένη εκκίνηση αποτελεί παράβαση των κανόνων συναγωνισμού. Κάποιες από τις πιο σημαντικές αποφάσεις θα μπορούσαν να παρθούν πριν καν γίνει ακόμη η έναρξη του αγώνα. Αυτό που προσφέρει χαρά στους αθλητές είναι η συμμετοχή στους αγώνες και όχι η διοργάνωση τους. Για το λόγο αυτό η διοργάνωση θα πρέπει να είναι όσο πιο απλή γίνεται. Οι πολύπλοκες διοργανώσεις δεν γίνονται κατανοητές ούτε από τους τηλεθεατές ούτε από τους δημοσιογράφους. (Harvey, 1977).
Σύμφωνα με την Ηelen Harrington (web seminar Thursday 28.11.2019 BOF) δεν υπάρχει σωστός η λανθασμένος τρόπος στην διοργάνωση αγώνων προσανατολισμού. Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πότε κλείνει ένας αγώνας, πότε είναι η τελευταία ημέρα για να δηλώσει κάποιος συμμετοχή. Οι εθελοντές θα πρέπει να γνωρίζουν τι είδους ανταλλάγματα θα έχουν. Η πιο συνηθισμένη παροχή για τους εθελοντές είναι η μειωμένη τιμή συμμετοχής σε αγώνα, ένα ευχαριστώ, ένα γεύμα. Ο διοργανωτής δεν θα πρέπει να επωμίζεται όλο το βάρος της διοργάνωσης. Το κάθε σωματείο διορίζει τον διοργανωτή του αγώνα.
Ένα άθλημα για όλες τις ηλικίες και όλες τις ικανότητες.
Το orienteering χαρακτηρίζεται από έξαψη, εξερεύνηση της φύσης και έξοδο από τις μεγαλουπόλεις. Το orienteering είναι ένα άθλημα για όλους. Η πιο μικρή κατηγορία από άποψη ηλικίας είναι 10 χρονών και η πιο μεγάλη 70 χρονών και πάνω. Οι αρχάριοι πολλές φορές συμμετέχουν σε ζευγάρια ή κατά ομάδες. Η διαδρομή ενός αγώνα orienteering ποικίλει από τα 2 χλμ. (με 6 έως 10 σημεία ελέγχου για τους αρχάριους) μέχρι τα 12 χλμ., για έμπειρους ενήλικες αθλητές.
Επειδή ο κάθε ένας έχει ξεχωριστό χρόνο εκκίνησης, κανένας δεν αναγνωρίζει τον νικητή όταν τερματίζει. Ο νικητής αναδεικνύεται πολύ αργότερα όταν έχουν υπολογισθεί όλοι οι χρόνοι και έχουν ελεγχθεί όλες οι κάρτες. Ο κάθε αγωνιζόμενος τρέχει με το δικό του ρυθμό και δεν υπάρχει καμία ένδειξη στον τερματισμό πόσο καλά τα πήγε!
Παρόλο που οι βασικές αρχές σχεδιασμού ενός αγώνα είναι οι ίδιες για όλες τις διαδρομές, εντούτοις πρέπει να δοθεί προσοχή στη φιλοδοξία, το επίπεδο και την ηλικία κάθε κατηγορίας αγωνιζομένων. Όπως επισημαίνουν οι Claesson, Gawelin, Jagerstrom και Nordstrom (1981, σ. 5), τις μεγαλύτερες φιλοδοξίες έχουν οι ελίτ δρομείς που θέλουν να είναι πρώτοι. Ύστερα έρχεται η κατηγορία Α όπου οι αγωνιζόμενοι παλεύουν για την πρωτιά ή τουλάχιστον για τη βελτίωση των επιδόσεών τους. Οι δρομείς της κατηγορίας Β πιστεύουν ότι ο συναγωνισμός προσφέρει περισσότερα κίνητρα παρά οι δραστηριότητες χωρίς συναγωνισμό. Και τέλος για τους αρχάριους σημασία έχει η αναψυχή, η επιθυμία για άσκηση και η γνώση της υπαίθρου. Το μήκος της διαδρομής για την ελίτ κατηγορία μπορεί να είναι 14 με 18 χλμ. μέσα από δάση, ανοιχτά βοσκοτόπια και λοφίσκους. Εάν το μήκος της διαδρομής είναι τέτοιο που πρέπει ο δρομέας να πάρει τροφή, αλάτι, υγρά κλπ., τότε δεν ευνοείται ειδικά η ικανότητα προσανατολισμού. Στη συνηθισμένη μορφή του δρόμου αγωνιστικού προσανατολισμού περίπου μια ώρα θα πρέπει να είναι επαρκής (με την εξαίρεση του δρόμου αγωνιστικού προσανατολισμού μεγάλων αποστάσεων).
Οι σκυταλοδρομίες στο orienteering ξεκίνησαν από το ski- orienteering. Αγώνες διεξάγονται από το 1930. Οι σκυταλοδρομίες αποτελούν μια καλή μέθοδο για την προσέλκυση του κόσμου. Στους αγώνες relay-orienteering στις προηγμένες Σκανδιναβικές συμμετέχουν 1000 σωματεία x 7 δρομείς = 7.000 δρομείς εκ των οποίων μόνο οι 4 πρώτοι από κάθε σωματείο μετράνε στη βαθμολογία. Στην κατηγορία ελίτ οι κάρτες ελέγχονται με ηλεκτρονικό σύστημα και οι χρόνοι βγαίνουν χωριστά για κάθε σημείο ελέγχου. Επειδή το ηλεκτρονικό σύστημα κοστίζει ακριβά στις τοπικές εκδηλώσεις οι κάρτες ελέγχονται από εθελοντές με τον παραδοσιακό τρόπο (με το μάτι).
