1ος Διεθνής Δρόμος Αγωνιστκού Προσανατολισμού

Ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες του
αθλητικού τουρισμού 79 Σκανδιναβών επισκεπτών στη χώρα μας, της ενίσχυσης της
υγείας των Ελλήνων, της διάδοσης της φυσιολατρίας, ορειβασίας και γενικά
υπαίθριας διαβίωσης ο Ελληνικός Σύλλογος Αγωνιστικού Προσανατολισμού διοργάνωσε
αυτόν τον αγωνα για πρώτη φορά στα δάση του Κεδρηνου λόφου και Πλατανάκια
Πανοράματος. Εβδομηντα-εννέα Σκανδιναβοί κατέκλυσαν τα
περιαστικά δάση της
Θεσσαλονίκης στις 7 και 8 Νοεμβριου του 2000. Οι Σκανδιναβοί πραγματοποίησαν
αθλητικό ταξίδι σε όλη την Ευρώπη και περασαν από την χώρα μας τις
συγκεκριμενες ημερομηνίες. Οι αγώνες διοργανώθηκαν οχι το Σαββατοκύριακο αλλα
σε καθημερινές ημέρες που εξαντικειμένου αποτελούν δύσκολες ημέρες. Παρόλα αυτα
οι αγώνες διεξήχθηκαν με πολυ μεγάλη επιτυχία. Ο αγώνας διεξήχθηκε με έγχρωμο
χάρτη. Για την προετοιμασία του χάρτη χρειάσθηκε παραμονή Σουηδών χαρτογράφων
για 7 ημέρες στη χώρα μας κατά τον μήνα Μάρτιο του 2000. Αρχηγός της αποστολής
ηταν ο Mr. Per-Olof Bengtsson, ο άνθρωπος ο
οποίος διέδωσε το άθλημα σε όλον τον κόσμο.

Χορηγοί της εκδήλωσης ειναι η ΔΕΑΔ του
Δήμου Θεσσαλονίκης, το Ξενοδοχείο “Φιλίππειο”, οι εταιρείες αναψυχής
“Γαία-Ανακαλύψεις”, “Δρυς και Δράση” και τα καταστήματα ορειβατικών ειδών “Wildside Sport” και “2917” τους οποίους και ευχαριστούμε
θερμά. Πρέπει να τονισθεί ότι το Ξενοδοχείο “Φιλίππειο”, εκτός από την εκτύπωση
των έγχρωμων χαρτών προσέφερε και δωρεάν αναψυκτικά στους δρομείς οι οποίοι τα
χρειάζονταν λόγω της ζεστής και της εξάντλησης. Θα πρέπει ιδιαιτέρως να
ευχαριστήσουμε τον Νίκο Φιστα της εταιρείας αναψυχής “Γαία-Ανακαλύψεις” για όλη
την γραφειοκρατική δουλειά την οποία έβγαλε εις πέρας με επιτυχία, τον Θεόδωρο
Ορφανίδη για την αντιγραφή των διαδρομών πάνω στους χάρτες και τις δωρεάν
φωτοτυπίες που προσέφερε, τον Θεόφιλο Μασμανίδη για τις επισκέψεις που
πραγματοποίησε σε χορηγούς, τον Σταύρο Σταυρόπουλο για την βοήθεια του στο θέμα
της τηλεοπτικής κάλυψης των αγώνων, τον Χρήστο Δούκα για την έκδοση των
αποτελεσμάτων, τον Γιώργο Γουναρόπουλο για την διαφήμιση του αγώνα, τον
Απόστολο Δάλλα για το νυχτερινό μάζεμα κάποιων σημείων έλεγχου καί την
διαφήμιση του αγώνα και άλλους οι οποίοι συνέβαλλαν στην επιτυχία αυτής της
εκδήλωσης. Η παραπέρα επιτυχημένη συνέχιση των προσπαθειών μας  θα εξαρτηθεί από την κινητοποίηση των μελών και
φίλων του συλλόγου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πολλοί απο
τους ξένους δρομείς ανήκαν στην κατηγορία ελίτ η αποτελούσαν μέλη των Εθνικών
Ομάδων Νορβηγίας και Σουηδίας χώρες που όπως είναι γνωστό έχουν ένα αιώνα εμπειρίας
στην διοργάνωση αγώνων. Είναι επίσης γνωστό ότι το orienteering αποτελεί το πιο
δημοφιλές άθλημα στις χώρες αυτές όπου οι αθλητές, διοργανωτές, προπονητές κλπ
μετριούνται σε εκατοντάδες χιλιάδες. Οι συμμετέχοντες συμπληρώσαν ένα
ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις αξιολόγησης. Οι ξένοι αθλητές βαθμολόγησαν την
οργάνωση του αγώνα με 7,2  (σε δεκαβαθμια
κλίμακα) και την επιλογή της τοποθεσίας με 9. Οι κυριότερες αιτίες για τις
οποίες πήραν μέρος οι συμμετέχοντες ήταν το ταξίδι που πραγματοποιήθηκε και η
επιθυμία τους να αγωνισθούν σε καινούργιες γι αυτούς χώρες αποκτώντας νέες
εμπειρίες. Αυτό που τους άρεσε περισσότερο απο οτιδήποτε άλλο ήταν το
διαφορετικό γι’αυτούς έδαφος όπου διεξηχθηκε ο αγώνας και ακολουθούν η φύση με
τη χλωρίδα και πανίδα της, ο καλός έγχρωμος χάρτης, ο καλός καιρός, οι καλά
σχεδιασμένες διαδρομές κ.α. Αυτά που δεν άρεσαν στους ξένους αθλητές ήταν
κυρίως οι πολύ ανηφορικές και κατηφορικές διαδρομές, η ύπαρξη πολλών σκουπιδιών
μέσα στα δάση και σε μικρότερο βαθμό η τοποθέτηση των διατρυπητικών μηχανισμών
αρκετά ψηλά πάνω στα δένδρα κ.α. Θα πρέπει να επισημανθεί εδώ ότι η
διοργανωτική επιτροπή μαζί με τους φοιτητές του ΤΕΦΑΑ συγκεντρώσαν και γέμισαν
35 μεγάλες σακκουλες απορριματων στα δύο δάση και απέδειξαν έμπρακτα τον
φιλοδασικό χαρακτήρα του αθλήματος. Δυστυχώς, παρά τις προσπάθειες μας η
κατάσταση παραμένει άθλια και το χειρότερο είναι ότι δεν φαίνεται να
συγκινούνται οι αρμοδιοι.

Μέχρι στιγμής έχουμε διοργανώσει 15
ανοικτούς αγώνες εκ των οποίων οι δυο απετέλεσαν ενα διεθνές διήμερο, 4
νυχτερινούς αγώνες, 3 σχολικούς αγώνες, 2 αγώνες σε συνεργασία με την Λέσχη
Καταδρομέων, 3 πειραματικούς αγώνες και παιχνίδια για άτομα ΑΜΕΑ, δυο αγώνες mountain bike orienteering, 17 ομιλίες για
το κοινό σε διάφορους χώρους και σχολεία, μια διάλεξη του υπεύθυνου του
Ιατρικού Τμήματος της IOF καθηγητού Bent Saltine στο ΤΕΦΑΑ
Θεσσαλονίκης και ένα σεμινάριο αγωνιστικού προσανατολισμού με συμμετοχή της
Γενικής Γραμματέως της Διεθνούς Ομοσπονδίας Προσανατολισμού η οποία ήρθε στη
Θεσσαλονίκη τον Μάιο του 1999 με έξοδα της πρώην Ειδικής Γραμματείας
Αθλητισμού. Οι διάφοροι αγώνες όπως Salmon Experience, Camel Trophy, Marlboro Adventure κλπ. παρόλο που
περιέχουν στους αγώνες τους και κομμάτια με προσανατολισμό εντούτοις, δεν έχουν
καμία σχέση με τους επίσημους κανονισμούς του αγωνιστικού προσανατολισμού. Το
δημοφιλες διεθνες αθλημα του Orienteering (αγωνες ανωμαλου δρομου και
προσανατολισμου με χρηση πυξιδας και χαρτη) του οποιου η διεθνης Ομοσπονδια
ιδρυθηκε το 1961 και για το οποιο διεξαγονται πρωταθληματα από το 1922, ειναι
ακομη αγνωστο στην Ελλαδα. Αξίζει να σημειωθεί οτι κανένας αλλος δημόσιος η
ιδιωτικός φορέας, εκτος από τον Ελληνικο Συλλογο Αγωνιστικου Προσανατολισμού
Θεσσαλονικης ο οποίος αρχικά “γεννήθηκε” από διδάσκοντες του ΤΕΦΑΑ
Θεσσαλονίκης, εδω και τρια χρόνια, δέν είχε μέχρι πρόσφατα (πριν την διοργάνωση
αγωνων από τον Σύλλογο της Αθηνας, εδω και ενα χρονο) διοργανώσει ποτέ στη χώρα
μας αγώνες orienteering σύμφωνα με τους
διεθνείς κανονισμούς.

Έλληνες αθλητές (Κωνσταντινος Κουκουρής,
Νικος Φίστας, Σταυρόπουλος Σταύρος, Γιωργος Γουναρόπουλος, Χρηστος Δούκας,
Βίκτωρ Τόλιας, Ιορδανίδου Βουλα και Παπαδοπούλου Κική )  συμμετείχαν στους Διεθνείς Αγώνες Αγωνιστικού
Προσανατολισμού Ο-Ρινγκεν της Σουηδίας (20-29 Ιουλίου 2000) και World Park Tour της Αυστρίας (1-7
Αυγουστου 2000) για πρώτη φορά στα Ελληνικά αθλητικά χρονικά. Οι Διεθνείς
Αγώνες O-Ringen (βλεπε www.oringen.com) διεξάγονται εδώ
και 35 χρόνια στην Σουηδία. Στους αγώνες αυτούς συμμετέχουν πάνω από 15.000
αθλητές από όλο τον κόσμο. Οι Διεθνείς Αγώνες που διοργανώθηκαν από την
Οργάνωση World Park Tour σε Σλοβενία και
Αυστρία συγκέντρωσαν τους καλύτερους αθλητές από 42 χώρες και αποτελεσαν ρεκόρ
συμμετοχής εθνών στο άθλημα (βλέπε www.pwt.org) Τέλος, στο 20ο Παγκόσμιο Συνέδριο της Διεθνούς
Ομοσπονδίας Προσανατολισμού παρθηκαν σημαντικες αποφάσεις για το μέλλον του
αθλήματος στον κόσμο και την μελλοντική ένταξη του στους Ολυμπιακούς Αγώνες
(βλεπε www.orienteering.org)

Αγώνες προσανατολισμού
προγραμματίζονται για τον Ιανουάριο
στο Κουρι Ασβεστοχωρίου, τον Μάρτιο  στον
Βάβδο Χαλκιδικής, και τον Μάιο στο Πάικο και την Χανιώτη Χαλκιδικής. Βοηθείστε
ενεργά τον σύλλογο για την επιτυχία των εκδηλώσεων.

Δεδομένου ότι οι πυρκαγιές των δασών
αποτελούν διαρκή απειλή καθε καλοκαίρι γιά την Ελλάδα είναι προς το συμφέρον
της χώρας μας η ανάπτυξη αυτού του φιλοδασικού αθλήματος με την έντονη
περιβαλλοντική ευαισθησία. Πρέπει να υπενθυμίσουμε οτι μέσα στην τελευταία
τριετία ο απολογισμός είναι φοβερός: α) κάηκαν 17 άνθρωποι εκ των οποίων οι 6
ήταν πυροσβέστες, β) αποτεφρώθηκαν κάπου 3.000.000 στρέμματα δασών, δασικών
εκτάσεων και καλλιεργειών και γ) καταστράφηκαν 25 πυροσβεστικά οχήματα και πάνω
από 600 σπίτια (Ρουμπάνης Έθνος 25-8-2000). Στο παρακάτω κείμενο γίνεται
σύντομη καταγραφή των όσων γράφθηκαν στις εφημερίδες για το θέμα των πυρκαγιών.

Όπως υπολογίζει ο καθηγητής δασολογίας
και φυσικού περιβάλλοντος στο ΑΠΘ κ. Δημήτρης Κοτούλας, περισσότερα από 86
εκατ. κυβικά μέτρα φερτών υλών από τις καμένες δασικές εκτάσεις μεταφέρονται με
την βοήθεια των χειμάρρων προς την θάλασσα. Κάθε χρόνο μεταφέρεται από τους
χείμαρρους προς τη θάλασσα ένα ολόκληρο γόνιμο νησί, με επιφάνεια 35 τετρ. χμ,
δηλαδή όσο η Πάτμος (Εξουσία 13-7-2000. Άρθρο του Κεραμιτζογλου με τίτλο
χάνεται μια Πάτμος λόγω της διάβρωσης). Για να αναπτυχθεί ξανά ένα καμένο δάσος
χρειάζονται 20-30 χρόνια αλλά η αρχική βλάστηση εμφανίζεται 1-2 χρόνια μετά την
πυρκαγιά. Το 30% της Ελληνικής έκτασης απειλείται από την ερημοποίηση. Για τον
σχηματισμό ενός εκατοστού εδάφους χρειάζονται περισσότερα από 100 χρόνια (Έθνος
14-7-2000).

Ο μεγάλος φόβος που έχουν οι αρμόδιοι
κάθε καλοκαίρι είναι να ξεσπάσουν πυρκαγιές σε περαστικά δάση, γιατί οι
συνέπειες θα είναι τρομακτικές. Οι δήμαρχοι που θα έπρεπε να έχουν προχωρήσει
στην αποψίλωση και στον καθαρισμό των περαστικών δασών, καθώς και σέ εποπτεία η
σε μέτρα για τις χωματερές δεν δραστηριοποιήθηκαν πριν από τις μεγάλες
πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2000. Η κυβέρνηση διαπίστωσε ότι “πήγαν χαμένα” τα
χρήματα που εκταμιεύθηκαν γι’αυτο το σκοπό. Σε αλλεπάλληλες διυπουργικές
συσκέψεις που πραγματοποιούνταν  είχε
διαπιστωθεί ότι υπάρχει επικάλυψη αρμοδιοτήτων και μη αξιοποίηση των χρημάτων
τα οποία είχαν εκταμιευθεί για την δασοπροστασία (Το Βήμα 11-7-2000). Οι
εκάστοτε κυβερνήσεις φέρουν ευθύνες διότι νομιμοποίησαν καταπατήσεις που έχουν
γίνει διαχρονικά  στα δάση και ουσιαστικά
εκχώρησαν τα δάση στους ιδιώτες.

Με το αιτιολογικό ότι δεν έχει
διευκρινισθεί ποιος είναι αρμόδιος επί των κατεδαφίσεων, πολιτεία και τοπική
αυτοδιοίκηση παραπέμπουν στις ελληνικές καλένδες την εκτέλεση 4000 τελεσίδικων
αποφάσεων για το γκρέμισμα αυθαίρετων που έχουν ανεγερθεί εντός δασικών
εκτάσεων. Υπολογίζεται ότι 64000 αυθαίρετα υπάρχουν μέσα σε καμένα η
καταπατημένα δάση. Κάποιοι μάλιστα από τους “αυθαίρετους” λαμβάνουν και
αποζημιώσεις. Η ανοχή της παρανομίας αποδίδεται στην έλλειψη σαφούς νομικού
πλαισίου, γεγονός που επιτρέπει στους αρμόδιους να αρνούνται να επωμισθούν το
“πολιτικό κόστος” της μπουλντόζας (Βήμα 31-7-2000 ρεπορτάζ της Παναγιώτας
Μπιστικά). Ιδιαίτερα δραματική είναι η κατάσταση είναι η κατάσταση στην Αττική
όπου από τις 200.000 αυθαίτερες κατασκευές οι 32000 βρίσκονται εντός δασικών
εκτάσεων και δασών.  Με προεδρικό διάταγμα
που έχει καταθέσει το ΥΠΕΧΩΔΕ εντάσσονται στο σχέδιο πόλεως 6000 στρέμματα στη
Πεντέλη αρκετά από τα οποία είχαν καεί στη πυρκαγιά του 1998 (Ριζοσπάστης 11
Ιουλίου 2000)

Μόνο την τετραετία 1995-98 στη περιοχή
αρμοδιότητας του δασαρχείου Πεντέλης εντοπίσθηκαν μέσα σε δασική έκταση 218 αυθαίρετα
κτίσματα (από τα οποία τα 31 μέσα σε καμένες περιοχές). Και όπως αναφερεται
χαρακτηριστικά στην έκθεση για την έκδοση μιας απόφασης κατεδάφισης απαιτείται
ένα χρονικό διάστημα από ένα έως τέσσερα χρόνια (Γιογιακας 12-13-6-2000 Τα Νέα)
Τρία χρόνια χρειάζονται τα δασονομεία για να κάνουν αυτοψία να συντάξουν
αναφορά και να την στείλουν στο δασαρχείο. Αλλά τρία χρόνια χρειάζονται για την
επίδοση της πρόσκλησης κατεδάφισης. Στη συνεχεία απαιτούνται 1-4 χρόνια από τη
μήνυση έως την κατεδάφιση η οποία δεν γίνεται ποτέ! Ο Γιόγιακας συμπεραίνει ότι
μπορεί να κτίσει κάποιος αυθαίρετο στην Πεντέλη και να το πιστοποιήσουν σε 10
χρόνια! Σε έρευνα του δασολόγου-περιβαλλοντολόγου Σταματόπουλου (Έθνος
25-8-2000) αναφέρεται ότι με δεδομένο ότι η ξερή περίοδος στη χώρα μας είναι
τρεις μήνες (90 μέρες), τα περιστατικά φωτιάς ειναι περίπου 20 ημερησίως. Όταν
όμως το θερμόμετρο ξεπεράσει τους 40 βαθμούς Κέλσιου, τότε μπορούν να
αντιμετωπισθούν και 60 περιστατικά. Τα διαθέσιμα στοιχεία αναφέρουν ότι το 27%
των πυρκαγιών οφείλεται σε κακόβουλους εμπρησμούς. Στην πραγματικότητα το
ποσοστό αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο και φθάνει το 50%. Μεγάλο μέρος των
περαστικών και των παραθαλασσίων δασών έχουν παραδοθεί στις φλόγες για
κερδοσκοπικούς λόγους. Όπως επισημαίνει ο Σταματόπουλος κάποιοι από τους λόγους
για τις καταστροφές είναι 1) η εγκατάλειψη της υπαίθρου από το ενεργό εργατικό
και γεωργικό δυναμικό, 2) η παράλογη και δυσανάλογη αύξηση της άξιας της γης
κυρίως στις περαστικές και τουριστικές περιοχές, 3) η αδιαφορία πολλών γεωργών
κατά την καύση των Άγρων τους, 4) η αδυναμία της Πολιτείας και της Τοπικής
Αυτοδιοικησηςνα οργανώσουν σύγχρονους και ασφαλείς χώρους εναπόθεσης
απορριμμάτων και 5) η διάνοιξη δασών και η απόδοση τους στην αναψυχή, χωρίς να
έχει προηγηθεί η εξασφάλιση λειτουργίας ειδικών κανονισμών και η κατάλληλη
ενημέρωση του κοινού. Εκτός από τον ανθρώπινο παράγοντα ιδιαίτερα επικίνδυνες
για την έκρηξη πυρκαγιών θεωρούνται οι ανεξέλεγκτες χωματερές καθώς επίσης και
τα ελλιπώς συντηρούμενα καλώδια της ΔΕΗ, τα οποία βρίσκονται σε αρκετές δασικές
εκτάσεις. (Έθνος 14-7-2000).

Οι νεοέλληνες έφθασαν στο σημείο να
βρίσουν και προπηλακίσουν ακόμη και πυροσβέστες. Όπως αναγράφεται στην κεντρική
άποψη της εφημερίδας Εξουσία (13-7-2000): “Αυτό είναι το πρωτοφανές θαύμα της
σύγχρονης Ελλάδας για όλα όσα συμβαίνουν κάποιοι άλλοι είναι υπεύθυνοι, συνήθως
οι αρμόδιοι, οι “μεγάλοι”, το κράτος. Εμείς μπορούμε να την αράζουμε στα
καφενεία να χαζεύουμε στις τηλεοράσεις το δράμα των διπλανών μας , να
κλεινόμαστε στα σπίτια μας παρέα με το αιρκοντίσιον. Κι’αυτα τη στιγμή που οι
πυροσβέστες παλεύουν εικοσιτετράωρα ολόκληρα
με τις φλόγες για να σώσουν τις δικές μας περιούσιες και τις δικές μας
ζωές.”

Η λύση στο πρόβλημα των πυρκαγιών δεν
βρίσκεται στην αυστηρότερη νομοθεσία αλλά στην κατάλληλη προετοιμασία, στην
πρόληψη και γενικότερα στην ανάπτυξη ενός μηχανισμού που θα αποτρέπει τους
εμπρησμούς ιδιαίτερα στα δάση. Με αλλά λόγια τα δάση χρειάζονται προστασία και
φύλαξη (Δηλώσεις του βουλευτή Κουβέλη στο Έθνος 14-7-2000).

Κωνσταντίνος Κουκουρής, Ph.D
Κοινωνιολόγος Αθλητισμού,
Εκπαιδευτής Προσανατολισμού
Τηλ. 23920-21755
Κινητό: 0974-679107
E-mail:  kouk@phed.auth.gr
compass7@otenet.gr