Το μονοπάτι από την Αιγιάλη προς το μοναστήρι της Παναγίας Χοζοβιώτισσας και τη Χώρα Αμοργού.
The path from Aiyiali village to Panagia Chozoviotissa and eventually to Chora is awesome. An absolute must. In my opinion everyone capable of walking should do it once in a lifetime. The distance from Aiyiali village to the monastery is 12.95 klm. The elevation gain is 879 m. The most difficult ascent is located in the beginning when we walk up the stairs (kalderimi) from the village. There is a magnificent view of Aiyiali bay and Nikouria island from the footpath. It takes about five or six hours (including the necessary breaks) to reach the monastery and visit its impressive interiors. The maximum elevation is only 418 m. A stop for a coffee at the local kafenion of Asphodilitis settlement is a must. From the crossroads of the footpath with the tarmacked road the time needed to reach the monastery is 45 minutes. This route is best to be done from Aiyiali to Chora and not vice versa. A very early start is required because the monastery closes at 13.00 miday and reopens in the evening. So you might miss the chance to visit the unique monastery from inside.
Το μονοπάτι από την Αιγιάλη στην Παναγία τη Χοζοβιώτισσα και τελικά στη Χώρα είναι φοβερό! Κατά τη γνώμη μου όλοι όσοι είναι ικανοί να περπατούν σε δύσβατα καλντερίμια πρέπει να το κάνουν μία φορά τουλάχιστον στη ζωή τους. Στη διαδρομή συναντάς πολλούς ξένους και ελάχιστους Έλληνες. Η απόσταση από το χωριό Αιγιάλη μέχρι το μοναστήρι είναι 12,95 χλμ. Η υψομετρική ανάβαση είναι 879 m. Το πιο δύσκολο τμήμα βρισκεται στην αρχή όταν ανεβαίνουμε τις σκάλες (καλντερίμι) από την Αιγιάλη. Στο ξεκίνημα του το μονοπάτι είναι πλακόστρωτο. Πανέμορφες παραδοσιακές πόρτες, ασβεστωμένες αυλές, υπεροχή αρχιτεκτονική και απέραντη θέα αποζημιώνουν πλήρως τον πεζοπόρο. Από μακριά αντικρύζουμε τα Θολάρια και τη Λαγκάδα. Αφού προχωρήσουμε γίνεται ολοένα και πιο ευδιάκριτο το νησί Νικουριά. Συναντάμε το ξωκκλήσι του Αγίου Μαμά. Παντού γύρω μας συναντάμε φράχτες που μας κάνουν και απορούμε από το μέγεθος της προσπάθειας που χρειάσθηκε να καταβάλλουν πολλοί άνθρωποι για να στηθούν όλοι αυτοί οι φράχτες στο παρελθόν. Επαναλαμβάνω ότι υπάρχει μαγευτική θέα στον κόλπο της Αιγιάλης και στο νησί της Νικουριάς από το μονοπάτι. Χρειάζονται περίπου πέντε-έξι ώρες (συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων διαλειμμάτων) για να φτάσετε στο μοναστήρι και να δείτε το εντυπωσιακό εσωτερικό του. Το μέγιστο υψόμετρο είναι μόνο 418 μ. Επιβάλλεται μια στάση για καφέ στο τοπικό καφενείο του οικισμού Ασφοντηλίτης. Το χωριό παρελθόν αποτελεί μία ευχάριστη έκπληξη με τον παλιό οικισμό και τις βραχογραφίες και το καφενείο. Εκεί είχα μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις της ζωής μου όταν συνάντησα έναν Ολλανδό καθηγητή φιλοσοφίας. Διδάσκει φιλοσοφία στους Ολλανδούς τουρίστες για 30 ολόκληρα χρόνια! Συνδυάζει έτσι μερική απασχόληση και τουρισμό στο ίδιο αυτό νησί για μια ολόκληρη ζωή. Αμφιβάλλω αν όλοι οι Έλληνες γνωρίζουν που ακριβώς βρίσκεται η Αμοργός και με ποια νησιά συνορεύει.
Το μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας συγκαταλέγεται μεταξύ των ωραιοτέρων μοναστηριών της Ελλάδας και της οικουμεένης ολόκληρης. Χτίστηκε γύρω στο 1017 και ανακαινίστηκε το 1088 από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Κομνηνό. Το μοναστήρι βρίσκεται κυριολεκτικά κολλημένο πάνω σ’ένα κάθετο βράχο, 300 μέτρα πάνω από τη θάλασσα με εκπληκτική θέα στο πέλαγος! Αυτή η πεζοπορική διαδρομή είναι καλύτερο να πραγματοποιηθεί από την Αιγιάλη προς Χώρα και όχι αντίστροφα. Δηλαδή η επίσκεψη στο μοναστήρι να γίνει στο τέλος. Απαιτείται εκκίνηση πολύ νωρίς γιατί το μοναστήρι κλείνει στις 13.00 το μεσημέρι και ανοίγει ξανά το απόγευμα. Έτσι ίσως χάσετε την ευκαιρία να επισκεφτείτε το μοναδικό μοναστήρι από μέσα. Η επιστροφή από τη Χώρα προς την Αιγιάλη γίνεται με λεωφορείο της γραμμής. (Η εξόρμηση πραγματοποιήθηκε από τον ΕΟΣ Αθηνών και ο πολύπειρος αρχηγός ήταν άριστος γνώστης του νησιού).
Η πεζοπορική διαδρομή μπορεί βεβαίως να πραγματοποιηθεί και αντίστροφα. Κατά τη διαδρομή ο πεζοπόρος συναντά την μονή – έμβλημα για την Αμοργό, την Παναγιά την Χοζοβιώτισσα. Από εκεί συνεχίζει προς τα Κάψαλα, όπου συναντά την Παναγία τη Θεοσκέπαστη και το βυζαντινό μονύδριο του Αγ. Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Μετά από 2 ώρες και 20 λεπτά πεζοπορίας ο επισκέπτης φτάνει στον Ασφοντηλίτη, τον παλιό αγροτικό οικισμό με τα πηγάδια, τις βραχογραφίες και το εκκλησάκι του Αγ. Νικολάου. Αμέσως μετά βρισκεται στην Όξω Μεριά, συναντά το εκκλησάκι του Αγ. Μάμα και μέσα από τον Άνω Ποταμό φτάνει στον Όρμο της Αιγιάλης. Η θέα του λιμανιού είναι λυτρωτική!
