Tι μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από την φανταχτερή και σπάταλη ζωή των συγχρόνων στελεχών επιχειρήσεων και άλλων πλουσίων;
Οι περισσότεροι σύγχρονοι ηγέτες σε όλο τον κόσμο και σε όλες τις γωνιές της γής έχουν βραχυπρόθεσμες βλέψεις και δεν μπορούν να δουν πολύ μακριά. Αρκετοί ασχολούνται με τον πλουτισμό τους, στη διεξαγωγή πολέμων, την ανέγερση μνημείων, τον ανταγωνισμό μεταξύ τους κλπ. όπως ακριβώς συνέβαινε και στο παρελθόν. Όπως παραθέτει ο Jared Diamond (2006, σ.225) «όπως οι περισσότεροι ηγέτες στην ανθρώπινη ιστορία, οι βασιλείς και οι ευγενείς των Μάγια δεν υπολόγιζαν τα μακροπρόθεσμα προβλήματα, στο βαθμό που τα αντιλαμβάνονταν. Η προσοχή τους ήταν συγκεντρωμένη σε βραχυπρόθεσμες φροντίδες για τον πλουτισμό τους, στη διεξαγωγή πολέμων, την ανέγερση μνημείων, τον ανταγωνισμό μεταξύ τους και την απόσπαση αρκετών τροφίμων από τους χωρικούς, προκειμένου να στηρίξουν όλες αυτές τις δραστηριότητες».
Τι μεσολάβησε ώστε ο πληθυσμός των Μάγια να μειωθεί από 8 εκατομμύρια σε 30000 κατοίκους την εποχή της άφιξης των Ισπανών; Τι μεσολάβησε ώστε ο πληθυσμός των Μάγια να μειωθεί από 30000 κατοίκους την εποχή της άφιξης των Ισπανών σε μόλις 3000 κατοίκους; Το δεύτερο ερώτημα είναι πιο εύκολο να απαντηθεί: μεσολάβησε η βάναυση Ισπανική κατοχή. Ας αφήσουμε τον ίδιο τον συγγραφέα Jared Diamond, 2006, σ. 233 να το περιγράψει: «Οι πληθυσμοί του κεντρικού Πετέν (που βρίσκεται στη Βόρεια Γουατεμάλα στα σύνορα με το Μεξικό και το Μπελίζε) στο αποκορύφωμα της κλασσικής περιόδου των Μάγια τον 8 μ.Χ. αιώνα, υπολογίζονται σε αριθμούς που ποικίλουν μεταξύ 3 και 14 εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά υπήρχαν μόλις 30.000 άνθρωποι εκεί την εποχή της άφιξης των Ισπανών το 1524 μ.Χ.! Από την εποχή της άφιξης των Ισπανών ο πληθυσμός του κεντρικού Πετέν μειώθηκε περισσότερο για να φτάσει τους 3.000 περίπου το 1714 μ.Χ. ως αποτέλεσμα θανάτων από νόσους και άλλες σχετιζόμενες αιτίες με την ισπανική κατοχή»
Ας μην σκεφθεί κάποιος ότι αυτά συμβαίνουν μόνο σε πρωτόγονες κοινωνίες και όχι στην ανεπτυγμένη βιομηχανική κοινωνία. Ο Jared Diamond (σ. 205) μας επισείει την προσοχή: «Για να μην κάνει κανείς το λάθος να πιστέψει ότι μόνο μικρές περιφερειακά κοινωνίες σε ευπαθείς περιοχές απειλούνται με καταστροφές, οι Μάγια μας προειδοποιούν ότι καταστροφές μπορεί να συμβούν και σε πιο προηγμένες και δημιουργικές κοινωνίες». Το κτίσιμο πολυτελών ανακτόρων φαραωνικών διαστάσεων αύξησε τη φορολογία των απλών αγροτών, κατέστρεψε τα πευκοδάση και τελικά οδήγησε σε ξηρασία. Ως αποτέλεσμα της ξηρασίας ο πληθυσμός εξαφανίσθηκε! Όπως περιγράφει ο Jared Diamond (σ. 218): «Κατά τη διάρκεια του 8ου αιώνα της ευημερίας των Μάγια κτίσθηκαν 20 ανάκτορα για τους βασιλείς και τους ευγενείς. Ένα μόνο από τα ανάκτορα αποτελούσε συγκρότημα 50 κτιρίων με χώρο για 250 ανθρώπους! Οι χωρικοί επιβαρύνθηκαν υπέρμετρα από τις απαιτήσεις των βασιλέων και των ευγενών. Τα δέντρα στα πευκοδάση τα οποία αρχικά κάλυπταν τα ψηλότερα σημεία των λόφων τελικά κόπηκαν όλα! Τα υλοτομημένα πεύκα χρησιμοποιήθηκαν ως καυσόξυλα ή σε οικοδομικές δουλειές ή για την κατασκευή του υλικού για τα επιχρίσματα. Η αποδάσωση μπορεί να προκάλεσε ανθρωπογενή ξηρασία. Μετά το 800 μ.Χ εξαφανίστηκε το 90% έως 99% του πληθυσμού των Μάγια, ιδιαίτερα στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή των νότιων βαθυπέδων». Επιπλέον, οι πόλεμοι και οι εμφύλιοι των Μάγια ήταν σκληροί, χρόνιοι και αμφίρροποι. Όπως αναφέρει Jared Diamond (2006, σ. 225) «το αποκορύφωμα ήρθε με την τάση της κλιματικής αλλαγής».
Μήπως αυτό μας θυμίζει τίποτε για τη σημερινή εποχή; «Οι βασιλείς των Μάγια προσπαθούσαν να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλο με όλο και πιο εντυπωσιακούς ναούς, καλυμμένους με όλο και παχύτερες επιστρώσεις –πράγμα που θυμίζει την φανταχτερή και σπάταλη ζωή των σύγχρονων στελεχών επιχειρήσεων των ΗΠΑ».
Η απομόνωση της κοινωνίας των Μάγια την καθιστά ένα ακόμη παράδειγμα μιας κοινωνίας που αυτοκαταστράφηκε εκμεταλλευόμενη υπερβολικά τους πόρους της αφού πρώτα επιδόθηκε στη μεγαλομανή ανέγερση υπερπολυτελών ανακτόρων. Και στη σημερινή εποχή πολλοί πλούσιοι επιδίδονται στην κατασκευή υπερπολυτελών κατοικιών, φαραωνικών ξενοδοχειακών συγκροτημάτων, πληθωρικών εμπορικών κέντρων κλπ.
Αυτή την επικείμενη καταστροφή της γης ο Θεός δεν θα την αφήσει να πραγματοποιηθεί (Αποκάλυψη 11 παρ. 18) καθώς η Γη αποτελεί δημιούργημα του. Αντίθετα, όπως είναι γραμμένο θα καταστρέψει αυτούς που την καταστρέφουν.
Diamond, Jared (2006). Πώς οι κοινωνίες επιλέγουν να αποτύχουν η να επιτύχουν. Κάτοπτρο, How societies choose to fail or succeed (2005).
