Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για την εκπαιδευτική πολιτική του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ για το διάστημα 2009-2016 «γυμναστήρια διαθέτουν το 42,8% των σχολικών μονάδων του γυμνασίου, το 43,5% του γενικού λυκείου, το 15,4 % των ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ και το 19,8% του δημοτικού σχολείου. Τα γυμναστήρια αποτελούν μία ακριβή επένδυση και ως εκ τούτου δεν είναι εύκολη η μαζική τους αύξηση σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Με δεδομένο όμως ότι η αξιοποίηση της συγκεκριμένης υποδομής είναι πολυεπίπεδη, απαιτείται ένας επανασχεδιασμός της οργάνωσης και λειτουργίας τους σε εθνικό και τοπικό επίπεδο». Όπως διαπιστώνει ο δάσκαλος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Ανθόπουλος (2017) «συνολικά οι βαθμίδες που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη επάρκεια ως προς τις συγκεκριμένες υποδομές είναι το γυμνάσιο και το γενικό λύκειο, γεγονός που οφείλεται στον πολύχρονο προσανατολισμό της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής στη τριτοβάθμια εκπαίδευση και στη μη αναγνώριση του θεμελιώδους ρόλου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην εκπαιδευτική πυραμίδα». Προβάλλεται δηλαδή από την πολιτεία και άλλους ανεξάρτητους φορείς ο οικονομικός παράγοντας ώς αποτρεπτικός για τη δημιουργία γυμναστηρίων στα σχολεία.
Αντίστοιχα και οι αυλές των σχολείων, τα γήπεδα κλπ. είναι ανεπαρκή. Δυστυχώς κατά την περίοδο 1949-1966 οι μεγάλοι ελεύθεροι ανοιχτοί χώροι στους οποίους θα μπορούσαν τα παιδιά και οι μαθητές να παίξουν μπάλα εξαφανίσθηκαν λόγω της αστικοποίησης του πληθυσμού, της αδυναμίας της τοπικής αυτοδιοίκησης να διατηρήσει χώρους για σχολικά γυμναστήρια και γήπεδα ποδοσφαίρου (Γιάτσης και Καρανταίδου, 1995). Από την άλλη μεριά η βελτίωση των αθλητικών εγκαταστάσεων (Καραμπέκου, κ.α 2003) μέσα στο υπάρχον υπερβεβαρημένο αστικό περιβάλλον είναι αδύνατη. Η άναρχη αστική δόμηση έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο. Αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία. Ορισμένα προβλήματα όπως π.χ. η έλλειψη αθλητικού υλικού ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα μεγάλο πρόβλημα. Όσο η επάρκεια εκπαιδευτικού αθλητικού υλικού παραμένει στη καλή διάθεση του συλλόγου Γονέων και κηδεμόνων τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει στο μάθημα Φυσικής Αγωγής. Οι γονείς πολλές φορές πληρώνουν και για τα αυτονόητα π.χ. μπάλες. Από την άλλη μεριά υπάρχει πληθώρα δίσκων για δισκοβολία όταν σε κανένα σχεδόν σχολείο της Ελλάδας δεν μπορεί να διεξαχθεί δισκοβολία! Πρόκειται για παραλογισμό. Τα αναλυτικά προγράμματα παραμένουν ανεφάρμοστα.
Στα Γαλλικά Γυμνάσια και Λύκεια δημιουργήθηκαν αίθουσες βαρών για την άσκηση και των παραβατικών μαθητών. Επίσης, οι πολεμικές τέχνες το θέατρο και η μουσική αναπτύσσονται μέσα στο σχολείο με σκοπό την καταπολέμηση της βίας των μαθητών. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Fortin, (1998) «ενθαρρύναμε γυμνάσια και λύκεια να παρέχουν στους μαθητές ένα εξοπλισμό ελκυστικό και ταυτόχρονα κατάλληλο να μειώσει την ένταση των μαθητών. Δημιουργήθηκαν με επιτυχία αίθουσες για την άσκηση και ανάπτυξη των μυών. Πράγματι οι μαθητές που τις επισκέπτονται τακτικά στα διαλείμματα για να «κάνουν μυς», είναι οι λεγόμενοι παραβατικοί». Στην Βρετανία τα σχολικά γυμναστήρια αποτελούν ταυτόχρονα και δημοτικά γυμναστήρια τα οποία ενοικιάζονται τις απογευματινές ώρες σε εξωσχολικές ομάδες (βλέπε φωτογραφίες). Έτσι εξασφαλίζεται η συντήρηση τους. Δεν μιλάμε βεβαίως για τα αχανή σχολικά καταπράσινα γήπεδα ράγκπυ και ποδοσφαίρου.
Θα μπορούσαν να εξευρεθούν χρήματα για το κτίσιμο σχολικών αθλητικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα; Βεβαίως αν δεν είχαν κατασπαληθεί αλλού. Θα δώσουμε δύο παραδείγματα μόνο (από τα πολλά που θα μπορούσαν να ειπωθούν).
Πρώτο παράδειγμα
«Τα δυσθεώρητα ύψη του λογαριασμού της ασφάλειας των Ολυμπιακών αγώνων της Αθήνας το 2004 δεν θα προσδιορισθούν ποτέ με ακρίβεια, αλλά καταγράφηκαν ως οι πιο ακριβοί, από πλευράς κόστους ασφαλείας, αγώνες της ιστορίας, αφού εκτιμήθηκε πως το Πεκίνο δεν ξεπέρασε το κόστος της Αθήνας». Το κόστος για την ασφάλεια υπολογίζεται σε 1,3 δις. ευρώ. Η αστυνομία δαπάνησε 259 εκατ. ευρώ στο πανάκριβο και μη λειτουργικό σύστημα C41 που έγινε με τους κανόνες που ισχύουν για τις αμυντικές δαπάνες των ενόπλων δυνάμεων και αποτελεί μείζον πολιτικό σκάνδαλο. Όπως συμπέρανε ο δημοσιογράφος Μαρινέλλος «απέτυχαν παταγωδώς όλες οι προσπάθειες και ουσιαστικά από αυτή την τεράστια αφαίμαξη πόρων του λαού διογκώθηκε κατά το τμήμα που της αναλογεί, η μαύρη τρύπα στην οποία βουλιάζει ο τόπος». Σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Δημόσιας Τάξης Γ. Βουλγαράκη το κόστος ασφάλειας των αγώνων της Αθήνας είναι τριπλάσιο από εκείνο των Ολυμπιακών Αγώνων του Σιδνεϊ ενώ το προσωπικό που χρησιμοποιείται είναι πενταπλάσιο (βλέπε Ελευθεροτυπία, 12 Μαίου, 2004). Η ασφάλεια αναδεικνύεται σε νέο άθλημα αφού 70000 αστυνομικοί, στρατιώτες, λιμενικοί πυροσβέστες, εθελοντές και άλλοι χρησιμοποιήθηκαν για την ασφάλεια των αγώνων. Σε κεντρικό άρθρο της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» (12 Μαίου, 2004) ζητήθηκε από την ΔΟΕ να επωμισθεί μέρους του κόστους. Οι Ολυμπιακοί αγώνες της Αθήνας έσπασαν κάθε ρεκόρ όσον αφορά το κόστος ασφαλείας. Η υπαγωγή της Ελλάδας στον έλεγχο του Διεθνούς Νομισματικού ταμείου οφείλεται μεταξύ άλλων και στα τεράστια ελλείμματα από το κόστος ασφαλείας των Ολυμπιακών αγώνων
Δεύτερο παράδειγμα
Η κομματοκρατία στην Ελλάδα επέφερε μεγάλες οικονομικές συμφορές. Όπως επισημαίνεται στην εφημερίδα Θεσσαλονίκη (4.9.2017) «κόλαφος τα στοιχεία που έρχονται στη δημοσιότητα για τους μπαταχτζήδες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Τα ποσά που χρωστούσαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ στην Αγροτική Τράπεζα το 2012 , όταν δηλαδή η τράπεζα κατέθεσε την αγωγή της ήταν 200 εκατομμύρια. Το χρέος της ΝΔ ανερχόταν στα 104.360.000 και αυτό του ΠΑΣΟΚ στα 93.000.000. Τώρα οι μπαταχτζήδες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δηλώνουν έτοιμοι να μας σώσουν και πάλι. Για τα χρέη τσιμουδιά. Η δικαιοσύνη άραγε γιατί είναι τόσο τυφλή;»
Αντί επιλόγου
Δεν θέλω να εμπλακώ σε συνήθως ανόητες πολιτικές αντιπαραθέσεις. Οι αιτίες για το χάλι στις σχολικές αθλητικές εγκαταστάσεις είναι βαθύτερες. Θέλω μόνο να στηρίξω τους συναδέλφους Φ.Α. που παρά την έλλειψη αθλητικών εγκαταστάσεων προσπαθούν μέσα στο χειμώνα να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν. Μας πιπίλιζαν το κεφάλι τόσα χρόνια ότι δήθεν δεν υπήρχουν χρήματα για σχολικές αθλητικές εγκαταστάσεις. Και αναγκάζονταν οι εκπαιδευτικοί Φ.Α. όταν έβρεχε και δεν υπήρχαν εγκαταστάσεις να επινοήσουν χίλιους μύριους τρόπους για να ανταπεξέλθουν στις ελλείψεις. (π.χ. ολόκληρο ΕΠΑΛ Επανωμής με εκατοντάδες μαθητές δεν είχε μία αίθουσα για γυμναστική. Μεγάλα Λύκεια και Γυμνάσια όπως στην Κασσάνδρου, στην Ίωνος Δραγούμη και στην Ξηροκρήνη Θεσσαλονίκης με εκατοντάδες μαθητές και μαθήτριες που είχαν μάλιστα πρωινές και απογευματινές βάρδιες δεν διέθεταν ούτε μία κλειστή αίθουσα γυμναστικής παρά μόνο υπόστεγα με μπασκέτες). Ενώ την ίδια στιγμή κατασπαλήθηκαν χρήματα του Δημοσίου για να «τραφούν» τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα οι μπαταχτζήδες των δύο πρώην μεγάλων κομμάτων. Και για να επικρατήσει η μεγάλη ιδέα περί δήθεν ισχυρής Ελλάδας που οργανώνει Ολυμπιακούς αγώνες αδιαφορώντας για το κόστος ασφαλείας. Ενώ την ίδια στιγμή οι μαθητές και μαθήτριες των δημοτικών σχολείων και των ΕΠΑΛ κατά κύριο λόγο τουρτούριζαν από το κρύο στο μάθημα της γυμναστικής χωρίς όργανα και χωρίς αποδυτήρια.
Ουαί υμίν γραμματείς και φαρισαίοι υποκριτές……….
Βιβλιογραφία
Fortin, (1998), Κατάρτιση των εκπαιδευτικών στην πρόληψη των καταστάσεων βίας. Στο βιβλίο της Μπεζε (επιμ.) Βία στο σχολείο. Βία του σχολείου. Ελληνικά Γράμματα.
Ανθόπουλος (2017). Ποσοτικές και ποιοτικές διαστάσεις της εκπαίδευσης. Εφημερίδα Θεσσαλονίκη 4.9.2017.
Γιάτσης, Σ. και Καρανταίδου, Μ. (1995). Τομές στην πορεία της Ελληνικής Φυσικής Αγωγής κατά τον 20ο αιώνα- Μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 22, 21-42.
Καραμπέκου, Α. Χασανδρα και Μ. Γουδας (2003). Ανησυχίες εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής, Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή, 2,1,26-32.
Μαρινέλλος, Γ. (2010). Το έλα να δείς με την ασφάλεια. Πληρώσαμε χρυσό αέρα κοπανιστό. Ελευθεροτυπία, 15 Μαρτίου 2010, σ.51